Khám phá kiến trúc chùa Khmer duy nhất ở Hà Nội – Tạp chí điện tử Khuông Việt

Đây là ngôi chùa Phật giáo Nam tông thứ 454 của cả nước, lần đầu tiên xây dựng tại Hà Nội. Được xây dựng theo nguyên mẫu ngôi chùa K’Leang ở Đồng bằng sông Cửu Long, quần thể chùa Khmer là một tổng thể những công trình đặc sắc nhất trong kiến trúc của người Khmer, được coi là biểu tượng của nền văn hóa, tôn giáo, tín ngưỡng của dân tộc Khmer.

Quần thể chùa Khmer tại Làng Văn hóa Du lịch các dân tộc Việt Nam, không chỉ góp phần với các công trình khác tạo nên một ngôi nhà chung cho cộng đồng các dân tộc Việt Nam mà còn là niềm tự hào của đồng bào Khmer. Quần thể chùa là điểm văn hóa tâm linh của đồng bào Khmer tại Hà Nội và cũng là nơi gắn kết đồng bào Khmer với cộng đồng các dân tộc khác. Vốn được coi là biểu tượng của dân tộc Khmer, văn hóa Khmer, chùa trong đời sống đồng bào Khmer không chỉ là chốn tu hành của các nhà sư, mà còn là trường học mà các vị sư chính là thầy giáo. Chùa cũng là nơi tổ chức các hoạt động lễ hội, sinh hoạt văn hóa của đồng bào.

Chùa Khmer thường được chọn xây dựng trên một khu đất rộng, bao bọc bởi những hàng cây dầu, cây thốt nốt hay rừng tràm xanh tươi. Ngôi chùa Khmer này nằm trong quần thể Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam (Sơn Tây, Hà Nội) với tổng diện tích 0,8ha. Ngôi chùa được xây dựng và hoàn thành vào cuối năm 2013 theo mẫu kiến trúc của chùa Khleang (TP Sóc Trăng, tỉnh Sóc Trăng). Tổng thể một ngôi chùa Khmer gồm: cổng chùa, tường rào, ngôi chính điện, tháp đựng cốt, tăng xá, nhà hội, an xá,… Trong đó, nổi bật và quan trọng nhất là ngôi chính điện được xây dựng ở trung tâm của ngôi chùa.

Ngôi chùa hội tụ đầy đủ những nét kiến trúc văn hóa của chùa Khmer ở Nam Bộ, như vị trí trung tâm là chánh điện, xung quanh có 4 tháp góc, bên trái là ao sen, vườn tháp, nhà hỏa táng và bên phải là am thờ.

*Chánh điện chùa Khmer nằm dọc theo hướng Đông – Tây, được xây dựng theo tam cấp, các hoa văn, kiến trúc mang đậm văn hóa của đồng bào Khmer.*

*Phía sau chánh điện, bên phải là ngôi sala và bên trái là nhà trưng bày mô hình chiếc ghe ngo của đồng bào dân tộc Khmer.*

Bên ngoài của chính điện thường có các công trình phụ trợ, các trang trí phù điêu đắp nổi, thể hiện các hình tượng tiên nữ xinh đẹp, chim thần Krud nâng đỡ mái chùa, chằn Yeak hung dữ, đầu thần Bayon bốn mặt… được lấy từ văn hóa tín ngưỡng dân gian của người Khmer, ngoài ra có các dãy hành lang tạo không gian thoáng mát, trang trí các hình tượng những thế lực tà ác đã bị đức Phật quy phục.

Phía trong chánh điện là bức tượng Đức Phật Thích Ca ngồi trên tòa sen cao; dọc theo 4 bức tường bên trong chánh điện là các bức tranh kể về cuộc đời của đức Phật từ lúc sinh ra cho đến khi nhập Niết Bàn.

Ngôi chùa là nơi sinh hoạt tôn giáo, văn hóa của đồng bào Khmer giữa Thủ đô Hà Nội. Đặc biệt vào các ngày lễ, Tết truyền thống của đồng bào Khmer, các vị sư sãi tập trung về đây tổ chức các hoạt động tôn giáo, văn hóa hết sức ý nghĩa nên thu hút rất đông du khách đến tham quan.

Đến tham quan ngôi chùa, du khách sẽ hiểu thêm về phong tục, tập quán, cũng như nghi thức của Phật giáo Nam tông Khmer. Qua đó góp phần tô đẹp thêm tình đoàn kết giữa đồng bào Khmer với cộng đồng các dân tộc anh em trong cả nước. Quần thể chùa Khmer là điểm văn hóa tâm linh của đồng bào Khmer tại Hà Nội; đồng thời cũng là nơi gắn kết đồng bào Khmer với cộng đồng các dân tộc khác và đặc biệt với mọi người dân, du khách trong nước và quốc tế, không phân biệt tín ngưỡng, tôn giáo…

Thu Hoài/Cục Thông tin đối ngoại